Pagina 1 van 5

Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 00:57
door GekGeitje
Zoals beloof, eindelijk het topic over de clickertraining van Florence :mrgreen:
Sommige denken nu misschien "Clickertraining bij een hamster?". Ja :D En al mijn vorderingen m.b.t. de training wil ik hier gaan bij houden :D
Ik roep al jarenlang dat ik echt eens een hamster wil clickertrainen. Ik train mijn hond dmv de clickermethode. Ik heb al geiten ermee getraind. Agressieve bokken heb ik ermee omgetoverd tot bokken die allemaal kunstjes deden voor publiek. Maar op de één of andere manier kwam ik telkens niet toe tot het trainen van de hamster. Toen ik vorige week weer eens de filmpjes van Mouse Agility zag (http://www.youtube.com/user/MouseAgility) was ik eindelijk gemotiveerd genoeg om ermee te beginnen :)

Wat is clickertraining?
Eerst wat algemene info voor de mensen die er niet het fijne van weten :)
Clickertraining is geen wondermiddel qua training. Maar een clicker is een heel erg fijn hulpmiddel bij aanleren van gedrag.
In elke dierenwinkel kun je een clicker kopen. Maar ik vind dat geluid zelf iets hard voor een hamster. En ik zal toch geen meters van een hamster afzitten (wat ik bij een hond wel doe) dus het mag ook zachter geluid zijn. Mijn clicker is een pen. Ik click met een pen. Dat is geen hard geluid maar kan een hamster met zijn goede gehoor zeker horen. Ik zal gewoon altijd schrijven over een clicker maar daarmee bedoel ik dus de pen.
Bij clickertraining maak je gebruik van een clicker om goed gedrag te markeren en daarmee laat je het dier weten dat de beloning eraan komt. De clicker maakt gebruik van klassieke conditionering. klik = voer. Dat betekent het, niet meer en niet minder. En daar waar een dier voer voor krijgt, is gedrag wat hij vaker zal doen want het dier wil het voer. In de training maak je verder gebruik van operante conditionering: goed gedrag levert iets op (een klik en dus voer), verkeerd gedrag levert niks op. Het voer is een positieve bekrachtiger (versterkt het gedrag) en doordat de klik voer betekent, is de clicker de positieve bekrachtiger.

Waarom dan de clicker gebruiken en niet je stem? Dat heeft meerdere voordelen. Ten eerste klinkt een klik ALTIJD hetzelfde. Je stem niet. Een geluid dat altijd hetzelfde klinkt is dus veel duidelijker voor het dier. Het geluid van een clicker is krachtiger te condtioneren omdat het altijd hetzelfde klinkt. Je stem klinkt soms iets hoger, soms iets lager, een woord duurt soms een seconde langer omdat je een letter iets langer uitspreekt. Dat kan onduidelijkheid geven. Zeker in het begin van de training (als een dier goed gewend is met de clicker te trainen, kun je uiteindelijk ook een woord gebruiken).
Ten tweede: in een clicker klinkt je emotie niet door, in je stem wel. Als jij gefrustreerd bent en gaat trainen, hoort het dier dat in je stem (sowieso nooit goed om gefrustreerd te trainen). Als je boos bent, hoort het dier dat in je stem. Ook al weet het dier dat het woord betekent dat hij voer krijgt, hij zal je emotie overnemen en dus is de beloning een mindere beloning.
Ten derde: een klik is sneller. Je kunt dus preciezer belonen.
Ten vierde: een woord kun je per ongeluk in een gesprek gebruiken. Als het dier het woord vaak hoort en hij krijgt dan geen voer, dan verliest het woord zijn waarde. Yes betekent immers dus niet dat hij altijd voer krijgt. Het is dan geen bekrachtiger meer.
Daarnaast kan de stem voor sommige dieren best eng zijn. Zeker als je een schuwe hamster of vogel hebt bv. Een klik is dan safer, daar zijn ze niet bang voor want dat hebben ze waarschijnlijk nooit gehoord.

Je kunt elk dier trainen met de clicker. Een dier hoeft niet 'slim' te zijn. Een dier hoeft alleen maar hersenen te hebben. Want elk dier heeft de ervaeringen gehad dat elke actie een reactie oplevert. Alles wat een dier doet, heeft een gevolg. Als het een fijn gevolg is, doet hij het gedrag vaker. Als het een vervelend gevolg is, doet hij het minder. Het kan zelfs bij vissen, al werk je dan niet met een auditieve clicker maar met een visuele clicker. Een lampje.

Hoe doe je clicker-training?
Je moet eerst beginnen met de clicker te conditioneren. Het dier moet leren dat klik=voer betekent. Hoe doe je dat? Heeeel simpel: je gaat bij het dier zitten. Je klikt en geeft meteen een voertje. Je klikt en geeft meteen een voertje. Dit doe je 5x en dan stop je die sessie. Dit herhaal je een paar keer totdat je merkt dat het dier jou gedrag na een klik anticipeert. Als je klikt en het dier kijkt je aan of beweegt richting hand omdat hij voer verwacht, dan snapt hij de klik. En dan kun je beginnen met trainen.
Er is wel een gouden regel tijdens clicker-training: ALTIJD als je klikt, geef je voer!!! Altijd!! Ook als je per ongeluk klikt, ook als je fout klikt, ook als iemand anders klikt (clicker dus opbergen zodat niet bezoek zomaar in het wilde weg 10x op de clicker kan klikken). Klik is ALTIJD voer.
Veel mensen denken dat de klik zelf een beloning is en doen na verloop van tijd alleen klikken zonder te belonen. Dat werkt dus niet! De klik is niet de beloning. De klik is de voorspeller van de beloning. Ik vind het elke maand heel fijn om mijn loonstrook te zien, want dan weet ik dat er weer geld op mijn bankrekening staat. Als ik soms mijn loonstrook zie, en daarna geen geld op de bank zie staan, dan vind ik het zien van die loonstrook niet meer leuk.
Geen enkel dier doet dingen omdat ie het baasje zo leuk vindt. Ook honden niet. Dieren doen iets omdat het hunzelf iets oplevert. En dat kan zijn eten, jagen, voortplanten, spel, drinken, etc (verschilt dus per diersoort en per individu).
Wat ook een veel gemaakte fout is, is dat mensen de clicker gebruiken om het dier (vnl hond) bij zich te roepen. Want als jij klikt, dan weet het dier dat er eten aan komt, dus komt hij naar je toe. Maar de clicker is geen commando of lokmiddel. Als je dat paar keer doet, kun je de clicker niet meer gebruiken om te trainen.

Hoe leer je dan gedrag aan?
Ten eerste moet je weten wat je wil aanleren. Dit moet je goed voor ogen houden.
Vervolgens deel je dat gedrag op in kleine stapjes.
Dan ga je dat gedrag shapen (vormen). Ik doe dus geen gedrag uitlokken door een voertje in mijn handen te houden. Ik wil dat het dier zelf nadenkt. Bv een twist. Dier zit voor me. Dier beweegt de ogen naar rechts. Klik. Dier doet dat paar. Dus par keer geklikt. Dan wacht ik even. Dier beweegt ogen naar rechts en dan de kop ook. Klik. Dan dat weer paar beklikken. Als ze dan de kop naar rechts beweegt, weer even wachten totdat de voorpootjes ook meegaan. Enzovoort enzovoort.
Ik koppel er nog geen commando aan. Het gedrag moet eerst helemaal kloppen zoals ik het wil, voordat ik het commando ga leren wat erbij hoort. Dus als het dier goed rond zijn as draait, dan zeg ik Twist terwijl hij draait, klik. Dan uiteindelijk zeg ik Twist voordat hij draait, klik. En als je dat vaak genoeg gedaan hebt, kent hij het commando. Als je in de fase zit van commando aanleren, mag je een twist die het dier doet zonder commando ook nooit meer belonen. Je wilt immers dat het dier uiteindelijk het gedrag alleen maar doet wanneer jij dat wil :) (het is niet zo handig als je met je hond zit-blijf examen hebt en je hond gaat dan twisten ;-) ).
Als een hond het commando goed beheerst (dus altijd het gedrag uitvoert als jij dat vraagt) en het niet meer zomaar uit zichzelf constant doet, dan hoef je niet meer elke keer te belonen met de clicker. Gedrag dat met heel veel voer is aangeleerd, wordt uiteindelijk zelfbelonend en waardevol. Dan kun je gerust twee keer een twist vragen en bij de derde keer belonen (met voer, klik hoeft dan niet eens perse).

Wat is belangrijk om te onthouden?
Bij shapen moet de voerratio heel hoog liggen. Het meest ideale is als je 20x kunt klikken in een minuut (en dan wel klikken om goede gedragingen). Als jij maar 2 keer kunt klikken in een minuut, leert een dier niks. Als jij maar 2 keer kunt klikken, zegt dat overigens niks over het dier. Veel mensen zeggen dan dat het dier niks goed doet. Nee, jij als trainer doet het niet goed. Je moet dan naar kleinere stapjes kijken die je kunt klikken.
Je moet voer hebben dat het dier echt heeeeel lekker vindt, anders is het geen beloning. Als een hamster de hele dag beschikking heeft over zonnebloempitten en jij gebruikt die als beloning, waarom zou hij daar voor werken? Hij kan die immers de hele dag uit zn voerbakje halen.
Ook moet de beloning klein zijn. Want van kleine voertjes kan hij meer opeten en dus kun je langer trainen.
Voor elk dier geldt: trainsessies moeten kort zijn!!! Je hebt veeeeeel meer aan een training als je 3x per dag 5 minuten traint, dan aan 1x per dag 15 minuten. Shapen is heel vermoeiend omdat een dier echt goed moet nadenken. Hij moet tenslotte zelf uitvogelen welk gedrag een klik oplevert.
De timing van de klik is heel belangrijk. Je klikt als het dier in beweging is. Als jij een zit wil aanleren en je klikt pas als de hond al met zn kont op de grond zit, klik je eigenlijk voor niks. Want de hond doet dan niks. Je moet eigenlijk klikken net voordat de hond met zn kont de grond aanraakt. Het voer moet binnen paar seconden volgen. Als er een minuut tussen de klik en het voer zit, koppelt het dier het voer niet aan de klik en weet ie dus niet welk gedrag nou beloond is.
Daarnaast is het heel verstandig om notities bij te houden van je training. Waarom? zul je denken. Als jij drie weken lang elke dag een minuutje de twist traint en na drie weken beweegt het dier nog steeds niet de kop naar rechts, dan doe je iets fout in training. Binnen drie weken trainen moet een bepaald gedrag verbeteren/vorderen. Als dit niet gebeurd, kunnen er meerdere dingen aan de hand zijn (je timing met klikken is fout, je voer is niet lekker genoeg, voerratio is te laag, etc). Als je notities bij houdt, kun je teruglezen wat je gedaan hebt en kun je dus achterhalen wat er fout gaat of wat je mss anders kunt doen.

Mijn clickertraining
Nou, mijn clickertraining dan.
Als beloning had ik eerst mini-vanille-rattensnoepjes. Maar daar wilde Florence er maar max 6 van. Halveren lukte met sommige nog wel maar dan kun je dus niet veel clicken per sessie. Agnes kwam toen met het idee van gedroogde meelwormen (had ik zelf nog niet aan gedacht). Dat is een groot succes met Florence.
Het liefst zou ik de meelwormen nog halveren, omdat ze best groot zijn. Maar dat vind ik echt teveel werk dus doe ik niet :lol:
Elke keer een klein mini voertje aangeven zoals bij een hamster, vind ik ingewikkeld. Als je de meelworm niet goed vast hebt, valt ie snel uit je handen. Met een beetje pech knaagt een hamster in je vingers omdat ie het voertje niet goed ziet. Ik heb dus een klein maatschepje en als ik klik breng ik die naar Florence en mag ze er eentje uitpakken:
Afbeelding
Zo kun je dat ook bij vogels doen, die zijn immers beter in iets uit een bakje pikken dan iets tussen je vingers uit pulken. Ik hou de maatschep dus maar een seconde voor haar. Niet die maatschep een hele minuut voor haar houden want dan pakt ze veel meer meelwormen en is de training snel klaar.

Ik weet nog niet precies wat ik allemaal wil gaan trainen met Florence, dat zien we wel. in ieder geval wil ik haar leren achter een targetstick aanlopen. Daarnaast wil ik haar target-training leren (als ze een bepaald bakje ziet, moet ze daar dan in en mag ze er pas uit als ik dat zeg).

Verschil tussen training hond en hamster
Er zit natuurlijk wel verschil tussen het trainen van een hond en een hamster. En daar moet ik soms nog even aan wennen, haha. Met een hond doe ik heel veel spel als beloning gebruiken, bij een hamster wordt dat niks, haha.
Daarnaast moet ik bij Florence ook gewoon wachten totdat hij wakker is en dus kan trainen. Omdat hamsters nachtdieren zijn, heb je dus minder uren in een etmaal om te trainen. Mijn hond kan ik gerust 6x per dag een korte sessie mee trainen. Met Florence wordt dat wat moeilijk, ze wordt laat wakker en ik wil zelf snachts ook nog kunnen slapen. Dat vind ik dus ook wel moeilijk. Zo komt het dus wel eens voor dat zij pas wakker wordt als ik naar bed ga, en dan heb ik die dag niet kunnen trainen.

Training tot nu toe
Ik hou onze training dus ook bij in een boekje :)
Ik heb vier sessies van 5-10 clicks gedaan om de clicker aan te leren (verspreid over meerdere dagen).
Daarna heb ik eens de stoute schoenen aangedaan en gekeken of ik al gedrag kon shapen. Ze zat op de bovenste verdieping in haar kooi. Naast die verdieping hangt een hangmatje. Ik ben toen gaan shapen om haar in de hangmatje te krijgen. Eerst geklikt voor kijken naar de hangmat. Na 3x klikken, zat ze al met haar voorpoten in de hangmat. Bij de 6e klik, klikte ik omdat ze al compleet in de hangmat zat :)
Eergister zat ze helemaal beneden in haar kooi. Toen wilde ik eens zien hoe ver ik kwam met har naar de bovenste verdieping shapen. Eerst dus klikken voor als ze naar de tralies kwam en daar tegenaan stond. Je zag haar echt rondlopen in de kooien en dingen uitproberne om te zien of dat een klik oplevert. Na 10x klikken voor tralies, deed ze uiteindelijk een stap verder en klom in de tralies. Toen ze uiteindelijk op verdieping 1 stond, moest ik haar weer shapen om via het loopbruggetje nar verdieping twee te gaan. In totaal ca 20 kliks in twee minuten (eigenlijk te lage klik-ratio) zat ze op de bovenste verdieping :D Supercool!!! Het shapen lukt dus al! En dat vind ik heel leuk :)

Ik merk echt dat ze verschillende gedragingen uitprobeert om een klik+voer te verdienen. Wel vind ik het bij een hond makkelijker om aan te geven wanneer een trainsessie is afgelopen. Maar met Florence probeer ik daar ook een ritme in te krijgen. Na een trainsessie krijgt ze van mij iets groters lekkers (bv stuk fruit of groente of een vanillekoekje of een pinda in dop, etc). Uiteindelijk zal ze leren dat dit betekent dat de trainsessie is afgelopen.
Ook merk ik dat ze al bijna aan het bedelen is voor een trainsessie. Ze zit nu op plekken in de kooi waar ze eerst nooit zat. En daar zit ze dan gewoon mij aan te kijken. terwijl zij juist een hamster is die graag beneden in de kooi zit en achter in de hoek doet tralieknagen. Echt leuk om te zien :)

Het is een ellenlang verhaal geworden :bloos: Maar ik dacht, dan is voor iedereen vast duidelijk hoe, wat en waarom ik dit doe. Filmpjes heb ik helaas nog niet. Ik moet eigenlijk nog even een lamp fixen die ik op de kooi kan laten schijnen. Nu train ik namelijk alleen nog maar in de kooi, omdat ze anders niet bij me blijft (zo waardevol vind ze het trainen nog niet, haha). Wat ik haar dus ook wil aanleren is een commando voor kom hier, zodat ik haar kan roepen (bv tikken op de grond) als ze in de kamer loopt.
Ik zal dus in dit topic mn vorderingen met de training bijhouden en mettertijd zullen hier hopelijk ook filmpjes neergezet worden :)

Florence zegt nog even gedag na een trainsessie :D
Afbeelding

-- ma mei 05, 2014 12:58 am --

Kan trouwens zijn dat ik nog iets aan info ben vergeten, dat valt me dan later nog wel in, haha. En als je vragen hebt, mag dat natuurlijk ook :)

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 09:22
door Desi
Wauw wat gaaf!
Erg interessant dit, dus ik blijf je topic wel volgen :)

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 12:03
door Agnes
Yaay, het topic is er! Ik ga mee doen hoor, met Neferteti. Misschien kunnen we uitdagingen voor elkaar verzinnen van gedragingen om te laten doen en dan filmen of het lukt ;) Het doel is wat mij betreft hamster-agility, en dan met op commando het juiste toestel nemen hè, niet zoals die filmpjes van dwerghamster die telkens maar één optie heeft (dat is natuurlijk wel een van de tussenstappen)
Ik kan alleen pas over ruim drie weken beginnen ivm vakantie. Hoop dat als ik hier kom kijken tussendoor er leuke trainverslagen staan en meer mensen begonnen zijn!

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 12:31
door GekGeitje
Leuk dat je mee gaat doen :)
Ja, agility lijkt me ook leuk, moet dan alleen nog toestellen maken, haha.
Bij Florence is het ook wel handig in het tam maak proces. Op zich is ze niet schuw, maar op mn hand stappen doet ze nog niet uit zichzelf. Dus dat wil ik haar ook aanleren :)

Gisteravond een sessie gedaan met het bakje waar ze in zit (wat natuurlijk roze is, haha). Dat hield ik buiten het deurtje. En met shapen had ik haar binnen 5 kliks erin. Ze maakte ook paar keer de goede keuze: ze ging dan met haar voorpoten eruit maar kwam weer terug. Dat ook geklikt. Maar uiteindelijk had ze het plan opgevat om over mn schoot te lopen en over de grond. Met George die los liep was dat geen goed plan, haha. En daarbij zitten er teveel verstopplekken hier voor haar, haha. Ze wilde toen ook geen meelworm weer aannemen (kan door twee dingen: of het stress level was te hoog of het verkennen was meer waard dan een meelworm). Ik heb haar toen terug gezet in de kooi. Weglopen bij training kmdat je iets anders interessanteer vindt, is einde training, haha. Ik ga straks even het rennetje van zolder halen, zodat ik daar in kan zitten met trainen. Dan heb ik tenminste de geruststelling dat ze zich niet ergens gaat verstoppen op mn kamer tijdens training :)

Uitdagingen voor elkaar maken is wek een leuk idee, hihi.

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 12:53
door Nona
Ik wil dit ook graag gaan doen! Alleen vraag ik me af of dit ook kan als je meerdere hamsters in 1 ruimte hebt? Ik wil graag ook dingen in de kooi oefenen, maar ik heb hamsterkasten met meerdere verblijven boven elkaar.

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 13:00
door GekGeitje
Ja hoor, moet kunnen. Ik train mijn ene hond met dezelfde clicker als de andere terwijl ze in dezelfde ruimte zijn. Als ze zien dat je met een ander dier traint, hebben ze snel genoeg door wanneer de click voor hen is en wanneer voor een ander dier. Athans, bij honden. Dus hamsters moeten dat ook kunnen. Mocht je toch denken dat het niet kan, zou je ook voor elke hamster een andere clicker kunnen pakken. De ene pen klinkt toch net iets anders als de andere pen :)

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 13:25
door Mirkku
Hardstikke leuk dit topic! Alvast bedankt voor het maken! Ik ga dit denk ik met Auris proberen. Volgens mij kunnen hamsters hier ook heel 'zeker' van worden, misschien een beetje zoals jij beschrijft met de geitjes...

Succes met Florence!

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 13:35
door Simba
Oeh dit ga ik zeker volgen! Leuk!

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 13:36
door GekGeitje
Dieren merken dat gedrag dat ze zelf doen, iets oplevert. En dus worden ze inderdaad zekerder om verschillende gedragingen te proberen :)
Bij die agressieve bokken die alle bezoekers aanvielen, ging ik ze van allerlei kunstjes aanleren. Dat leverde ze lekkere wortel op. En dat vonden ze waardevoller dan bezoekers aanvallen. Als ze dan wel vervelend deden, gingen ze ook meteen terug de stal in en konden ze geen wortel meer verdienen. En beide gedragingen tegelijk uitvoeren kon niet. De bok kon niet mijn neus aanraken met zijn neus en tegelijkertijd een bezoeker bokken. En voer is dan toch belangrijker voor geiten ;-) hihi.

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 20:11
door nana-girl
Wat leuk! Ik heb thuis nog een clicker leggen en het lijkt mij heel leuk als mijn hammie een paar trucjes kan! Ik blijf dit topic volgen!

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 20:46
door Sabbie
Ik vind het een erg leuk idee, maar ik vraag me een beetje af waarom de klik er is. Puur informatief bedoeld want ik weet hier heel weinig van hoor :P Maar als er toch altijd iets lekkers volgt na de klik, waarom geef je dan niet gewoon alléén iets lekkers als het beestje iets goeds doet? Moet daar een geluidje bij zitten? Is dat omdat de klik 'sneller' is en duidelijker aangeeft welke actie precies goed is?

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 21:12
door Mirkku
Volgens mij dat het precíes Sabbie! De timing is het állerbelangrijkst en je kunt het voertje niet net zo snel aan je beestje geven als dat je een klikje kunt geven!

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 05 mei 2014, 22:01
door GekGeitje
Goeie vraag Sabbie en dat moest ik inderdaad nog erbij zeggen. Als jij goed gedrag ziet, moet je eerst nog voer pakken en naar het dier brengen. Dan duurt het dus minstens 3 seconden voordat je het dier laat weten dat het gedrag goed was. En op dat moment is het goede gedrag dus voorbij en beloon je voor iets anders.
Timing is het allerbelangrijkste bij gedrag aanleren. En met alleen voeren kun je nooit goed timen.

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 06 mei 2014, 11:02
door silversky
Wat een interessant topic! Dit ga ik zeker blijven volgen. Ik ben benieuwd welk gedrag je uiteindelijk allemaal aangeleerd krijgt.

Re: Clickertraining bij Florence

Geplaatst: 06 mei 2014, 11:06
door _mona_
Wat leuk Femke! Ik wil hier ook al ontzettend lang eens een hamster trainen. Ik heb zelf ooit een agility-parcours gemaakt maar ben er nog nooit toe gekomen om het ook echt uit te proberen.
Tof om te zien dat ze zo snel leren!